Поспех пачынаецца ў школе
Менавіта такую тэму выбралі для адкрытага дыялогу ў рамках праекта “ШАГ” старшакласнікі сярэдняй школы № 2 Глыбокага.
Актыўныя і дапытлівыя глыбачане нацэлены на новыя знаёмствы з цікавымі людзьмі, якія могуць падзяліцца каштоўным жыццёвым і прафесійным вопытам. Задуманае спраўджваецца: хто шукае, той знаходзіць. Паколькі ініцыятыва найчасцей належыць навучэнцам педагагічнай групы, то нярэдка гасцямі школьнікаў становяцца прадстаўнікі адукацыйнай галіны — ад вядомых настаўнікаў і ветэранаў працы да начальніка галоўнага ўпраўлення па адукацыі Віцебскага аблвыканкама і міністра адукацыі Рэспублікі Беларусь. На гэты раз моладзь адрасавала запрашэнне кіраўніцтву “Педагагічнай прэсы”. Разам з дырэктарам выдавецкага дома Кацярынай Дубінскай і яе намеснікам па развіцці Людмілай Пастарнакевіч у сустрэчы прыняла ўдзел галоўны спецыяліст аддзела па адукацыі Глыбоцкага райвыканкама Людміла Парфяновіч.
Людміла Парфяновіч: “Крытэрыі высокай якасці адукацыі для нас — гэта высокакваліфікаваныя кадры, выніковы адукацыйны працэс, дадатковыя адукацыйныя паслугі, паспяховасць нашых выпускнікоў у жыцці і дастойная матэрыяльна-тэхнічная база. Сакрэт поспеху кожнай нашай установы мы бачым у скаардынаванай каманднай рабоце кіраўнікоў, настаўнікаў, навучэнцаў і іх бацькоў”.
Сённяшнія дзесяцікласнікі — будучыя абітурыенты, а ў выпускнікоў да моманту выбару будучай прафесіі засталіся лічаныя тыдні. Напэўна, таму размова практычна адразу была скіравана на поспех прафесійны, а з улікам сферы дзейнасці гасцей адкрытага дыялогу мела выразны акцэнт на магчымасцях рэалізаваць сябе ў адукацыі і СМІ. Але ключ да будучыні навучэнца ў руках настаўніка, таму спачатку намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце Лілія Гаравая коратка расказала пра школу. У розныя перыяды тут працавалі чатыры заслужаныя настаўнікі і чатыры выдатнікі адукацыі — вартая гордасці традыцыя, якую дастойна падтрымліваюць цяперашнія педагогі. Так, 85 працэнтаў з іх маюць вышэйшую і першую кваліфікацыйную катэгорыю. Штогод дружны калектыў папаўняюць маладыя спецыялісты, у гэтым навучальным годзе іх пяць. Акрамя атрымання ведаў па вучэбных прадметах, школьнікам ёсць чаму павучыцца ў сваіх настаўнікаў. Найперш — адданасці справе, настойліваму імкненню да асобаснага і прафесійнага росту. За апошні час установа адукацыі прыняла ўдзел у рэалізацыі двух рэспубліканскіх інавацыйных праектаў. Педагогі паспяхова выступаюць на абласных і рэспубліканскіх адукацыйных пляцоўках, удзельнічаюць у навукова-практычных канферэнцыях, выставах, чытаннях і фестывалях, перамагаюць у прафесійных конкурсах. На старонках “Настаўніцкай газеты”, часопіса “Народная асвета” прадстаўлены педагагічны вопыт Тамары Шылёнак і Антона Бацяноўскага. Зусім нядаўна ўсёй школай падтрымлівалі і жадалі поспеху настаўніку рускай мовы і літаратуры Леаніду Адамовічу, які перамог на абласным этапе і прадставіў аўтарскі электронны дапаможнік для старшакласнікаў у фінале рэспубліканскага конкурсу “Камп’ютар. Адукацыя. Інтэрнэт”.
Установа адукацыі даволі вялікая: у мінулым верасні за парты селі 725 навучэнцаў у 29 класах. Моладзь задае трэнд на паспяховасць у вучобе: за 5 апошніх гадоў выпускнікам уручаны 14 атэстатаў з медалямі і 29 пасведчанняў з адзнакай. Летась сярэдні бал склаў 7,45, прычым на 9—10 навучальны год скончылі 64 школьнікі. Прагназаваць сёлетнія вынікі настаўнікі пакуль асцярожнічаюць, абмяжоўваюцца ёмістым “назіраем устойлівую станоўчую дынаміку”. На ІІІ ступені навучанне поўнасцю профільнае. Скарбонку школы штогод папаўняюць дыпломы алімпіяд і конкурсаў даследчых работ рознага ўзроўню. Практычна ўсе навучэнцы наведваюць аб’яднанні па інтарэсах, спартыўныя секцыі або клубы. Актыўна працуе бацькоўскі ўніверсітэт, наладжана навучэнскае самакіраванне, ёсць свая сімволіка і сайт, старонкі ў сацыяльных сетках. Дружына імя Марата Казея складаецца з 12 піянерскіх, 9 акцябрацкіх атрадаў і аб’ядноўвае амаль паўтысячы чалавек. Добрая школьная традыцыя напярэдадні прафесійнага свята настаўнікаў — правядзенне дня самакіравання. Для навучэнцаў педагагічнай групы ён адказны ўдвая: фактычна для іх гэта педагагічныя пробы.
Першыя пытанні, з якімі моладзь звярнулася да сталічных гасцей, былі досыць тыповыя. Навучэнцы прасілі падзяліцца ўражаннямі ад знаёмства са школай і Глыбокім, пацікавіліся тым, як дырэктар выдавецкага дома прыйшла ў журналістыку. Ці паўплывалі на прафесійны выбар бацькі і настаўнікі, што спрыяла кар’ернаму росту?
Ганна Лаўрыновіч, навучэнка педагагічнай групы, 11 “А” клас: “З чаго вырастае поспех? Для нас ён пачаўся ў школе. Тут нас навучылі вучыцца, цаніць людзей, любіць Радзіму. Педагог абавязкова павінен любіць дзяцей, перадаваць ім свае веды і сам вучыцца на працягу ўсяго жыцця, развівацца, самаўдасканальвацца… У мяне ў пачатковай школе не вельмі ладзілася з матэматыкай, а ў 5 класе шчырае захапленне выклікаў настаўнік, які і зацікавіў прадметам. За два гады не проста стала разбірацца ў задачах і прыкладах — пачала ўдзельнічаць у раённых, абласных алімпіядах: настаўнік натхніў. У 10 класе яшчэ фізіку палюбіла. Доўга выбірала паміж двума прадметамі, пераважыла фізіка. Педагогаў па гэтай спецыяльнасці ў школах не хапае, а мне так хочацца, каб дзеці разумелі і любілі фізіку! Мая мэта — стаць настаўніцай, вучыць дзяцей”.
Кірыл Міхасёў, навучэнец педагагічнай групы, 11 “Б” клас: “У красавіку 2021 года мы ўдзельнічалі ў фінале кейс-марафону для профільных класаў педагагічнай накіраванасці “Лепшае педагагічнае рашэнне” ў БДПУ імя Максіма Танка. Неабходна было апісаць рэальную сітуацыю і рашэнне канкрэтнай праблемы з наступным аналізам, распрацоўкай плана дзеянняў, рэфлексіяй прынятага рашэння. Набралі максімальную з магчымых колькасць балаў і як вынік — спецыяльны дыплом! Захацелася вярнуцца ва ўніверсітэт, праявіць сябе яшчэ больш ярка. Такая магчымасць адкрылася дзякуючы медыяфестывалю “Галасы маладых за ўстойлівае развіццё”, дзе нас зноў чакала перамога. Хаця дасягнуць поспеху было няпроста — асабліва на заключным этапе, які ўключаў работу над праектамі і іх аналіз. Вясной у ВДУ імя П.М.Машэрава мы сталі дыпламантамі прафарыентацыйнага квеста “ВДУstart” у намінацыі “Бачу ў праекцыі”. Гэта пра нашы поспехі. Што да мяне асабіста, мне падабаецца камунікацыя з людзьмі: даведвацца новае пра іх, узаемадзейнічаць, дзяліцца эмоцыямі, адчуваннямі, перажываннямі, прапускаць іх праз сябе і аддаваць суразмоўцам часцінку сябе. Планую звязаць будучыню з медыясферай, пакуль выбіраю паміж факультэтамі журналістыкі і філасофіі”.
Кацярына Дубінская: “Адкрыла старонку з вашымі знакамітымі выпускнікамі — і сустрэла там добрых знаёмых. Сярод іх, напрыклад, убачыла аднаго з кіраўнікоў Мінска Арцёма Цурана — было прыемна адправіць яму прывітанне з роднай школы… Мне пашчасціла многа падарожнічаць па роднай краіне, але ў Глыбокім дагэтуль не даводзілася бываць. Скажу шчыра: я зачаравана вашым краем і глыбачанамі. Сапраўды тут усё створана для людзей. Калі ёсць яшчэ любімая работа, можна жыць і радавацца жыццю.
Поспех на самай справе пачынаецца ў школе і ў вялікай ступені залежыць ад правільнага выбару прафесіі. Разам са школай на гэты выбар значна ўплывае і сям’я. Напрыклад, я з дзяцінства люблю, як пахне свежая газета. Маці працавала журналісткай, у 70-я была ўласным карэспандэнтам па Беларусі ў “Камсамольскай праўдзе”, потым шмат гадоў працавала галоўным рэдактарам дзіцячых выданняў “Зорька” і “Качели”… Безумоўна, важкае слова ў жыцці сказалі педагогі. Я асабліва ўдзячна сваім любімым настаўніцам Маі Ваганавай і Святлане Мальцавай. Школьны выпускны, знакаміты журфак БДУ — і вось я, з чырвоным дыпломам, накіравана карэспандэнтам у газету “Знамя юности”… Вельмі сур’ёзная “пачатковая” школа спатрэбілася потым як у журналісцкай і кіраўніцкай, так і ў грамадскай дзейнасці — у Мінскім гарадскім Савеце дэпутатаў, цяпер у якасці пазаштатнага памочніка ўладыкі Веньяміна па сувязях з прэсай і грамадскасцю. Што яшчэ дапамагае? У Праваслаўнай царкве часта гучыць слова, кожнае значэнне якога штодня ў нечым нанова адкрываеш для сябе, бо яно аснова асноў, — любоў. Да Бога, Радзімы, людзей, сваёй прафесіі. Любоў дапамагае і натхняе.
…Калі камусьці з вас захочацца звязаць сваю прафесію з медыясферай — паверце, не пашкадуеце. Дарэчы, каб стаць журналістам (прашу прабачэння ў роднага ўніверсітэта), неабавязкова пасля школы спяшацца паступіць на журфак. Добрыя журналісцкія кадры атрымліваюцца і з тых, хто раней набыў пэўную профільную адукацыю, мае працоўны вопыт”.
Школьнікі літаральна атакавалі Кацярыну Эдуардаўну пытаннямі. Толькі на чарговым з іх — “Якім павінен быць настаўнік?” — гутарка набыла нечаканы паварот. “Вы нас паклікалі на адкрыты дыялог, аднак пакуль гэта хутчэй інтэрв’ю, — акцэнтавала ўвагу суразмоўца. — Хацелася б паслухаць вашы меркаванні, давайце зменім жанр і паразважаем!”
Разам з дарослымі старшакласнікі стваралі партрэт сучаснага маладога настаўніка, раіліся, спрачаліся, разважалі аб плюсах і мінусах розных прафесій, дзяліліся планамі на будучыню. Дарэчы, многія юнакі і дзяўчаты звязваюць іх з педагагічнымі спецыяльнасцямі. “Спадзяюся, тут прысутнічаюць і нашы будучыя аўтары, і будучы народны настаўнік”, — паставіла мэту кіраўнік “Педагагічнай прэсы”.
Таццяна БОНДАРАВА.
Фота аўтара.